Kościół Pokoju w Jaworze

---

Historia i wystrój

„Kościół Pokoju w Jaworze został zbudowany w latach 1654–1655 według wizji Albrechta von Säbischa, z zastosowaniem innowacyjnej konstrukcji ryglowej. Po zakończeniu wojny trzydziestoletniej, w wyniku pokoju westfalskiego, ewangelicka społeczność Śląska stanęła w obliczu poważnych wyzwań, ponieważ ogromna większość ich świątyń została odebrana przez katolickiego cesarza Habsburga. W wyniku starań szwedzkiej dyplomacji ewangelicy uzyskali zgodę na wybudowanie trzech nowych kościołów.

Budowla, której materiałami budowlanymi stały się drewno, słoma i glina, mieści w sobie bogate barokowe wyposażenie, które przyciąga uwagę każdego zwiedzającego: znajdują się tu oraz ołtarz, ambona i chrzcielnica. Warto zwrócić szczególną uwagę na emporę, która występuje po stronie północnej i południowej, wznosząc się w czterech kondygnacjach. Parapety tych empor zdobią przepiękne obrazy reprezentujące zarówno Stary, jak i Nowy Testament, a także malownicze pejzaże z zamkami oraz tarcze heraldyczne.

Całość konstrukcji jest pokryta zachwycającymi polichromiami, w których motywy roślinne zostały misternie wywinięte, tworząc niepowtarzalny klimat. W kontekście sztuki europejskiej drugiej połowy XVII wieku, ten obiekt wyróżnia się swoimi unikalnymi cechami oraz wysoką jakością artystyczną. Kościół Pokoju w Jaworze, obok swojego odpowiednika w Świdnicy, należy do nielicznych zachowanych przykładów tego rodzaju obiektów.

Obaj kościoły reprezentują największe barokowe budowle sakralne w Europie, wzniesione w technice konstrukcji szkieletowej. Ich złożoność techniczna oraz imponujące rozmiary plasują je w gronie pionierskich osiągnięć architektonicznych. Kościół w Jaworze, ze względu na niesamowite znaczenie dla kultury oraz dziedzictwa ludzkości, został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Jaworskie Koncerty Pokoju

Co roku, w okresie od maja do września, Jawor staje się gospodarzem niesamowitych Koncertów Pokoju, które odbywają się w niezwykle zabytkowej atmosferze Kościoła Pokoju.

Te kameralne koncerty przyciągają artystów z Polski, Czech oraz Niemiec, co sprawia, że każdy występ ma unikalny charakter. Piękne otoczenie oraz wyjątkowa muzyka łączą się, tworząc niezapomniane wrażenia dla uczestników wydarzenia.

Do tej pory w jaworskim zborze miało miejsce już 67 koncertów, w tym aż 29 występów zagranicznych zespołów. W ramach tych wydarzeń występowali renomowani artyści, tacy jak Stefan Stuligrosz z Chóru Poznańskich Słowików, Windsbacher Knabenchor, a także Chór Uniwersytetu Wrocławskiego „Gaudium”.

Na scenie zaprezentowała się również Kameralna Orkiestra „Leopoldinum” oraz Orkiestra Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal. Do grona artystów, którzy wzbogacili program koncertów, należą także Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Sudeckiej, Spirituals Singers Band, Kwartet Wilanów, Camerata Cracovia, Zespół Folkowy „Sierra Manta” oraz Brandenburgischer Kammerchor.

Impreza cieszy się dużym zainteresowaniem i przyciąga melomanów z różnych zakątków Polski i nie tylko, oferując im szansę na delektowanie się muzyką w wyjątkowej, historycznej aurze.

Organy

Organy w Kościele Pokoju w Jaworze mają bogatą historię, która sięga aż do roku 1663. Pierwszy instrument został skonstruowany przez renomowanego konstruktora Johanna Hofrichtera z Legnicy i początkowo oferował 26 głosów. W 1855 roku, nastąpiła wymiana na nowy instrument, stworzony przez Adolpha Lummerta, który również posiadał 26 głosów. Przez lata organy były poddawane różnym modyfikacjom.

Ważnym momentem było przebudowanie instrumentu przez firmę Schlag & Söhne z Świdnicy w 1899 roku. Wówczas dodano nową klawiaturę oraz pięć dodatkowych głosów. Dalsze prace miały miejsce w latach 1905-1906, a następnie remont przeprowadzono w 1937 roku. Obecnie na chórze można dostrzec pozostałości po pneumatycznym, trzymanuałowym stole gry, który był dziełem Schlaga.

W dobie najnowszej, w latach 2000 do 2005, instrument przeszedł gruntowną rekonstrukcję, przywracając go do stanu z czasów Lummerta. Prace te zlecono firmie Hermann Eule Orgelbau z Budziszyna oraz Ars organum Adama Olejnika, co łączy tradycję z nowoczesnością w konserwacji zabytków.

Obecny stan instrumentu przedstawia się niezwykle interesująco. Dyspozycję organów można zobaczyć w tabeli poniżej:

Manuał I	Manuał I	Manuał II	Pedał
1. Bourdon 16′	9. Superoctave 2′	1. Principal 8′	1. Subbass 16′
2. Principal 8′	10. Quinte 2 2/3′	2. Salicet 8′	2. Violon 16′
3. Gambe 8′	11. Cornet 3 fach	3. Portunalflöte 8′	3. Principal 16′
4. Doppelflöte 8′	12. Mixtur 4 fach	4. Octave 4′	4. Untersatz 32′
5. Trompete 8′		5. Portunalflöte 4′	5. Posaune 16′
6. Gemshorn 8′		6. Nasard 2 2/3′	6. Trompete 8′
7. Doppelflöte 4′		7. Superoctave 2′	7. Octavbass 8′
8. Octave 4′			8. Doppelflöte 8′

---

Oceń: Kościół Pokoju w Jaworze

---